قمه زني چيست؟
قمه زني مراسمي است كه در برخي شهرستان ها و بلاد شيعي و توسط برخي از عزاداران امام حسين(ع) اجرا ميشود و در تأسي به مجروح و شهيد شدن سيدالشهدا(ع) و شهيدان كربلا به عنوان اظهار آمادگي براي خون دادن و سر باختن در راه امام حسين(ع) انجام ميگيرد. شركت كنتندگان در اين مراسم، صبح زود عاشورا با پوشيدن لباس سفيد و بلندي همچون كفن،به صورت دسته جمعي قمه بر سر ميزنند و خون، از سر بر صورت لباس سفيد جاري ميشود. بعضي هم براي قمه زني نذر ميكنند، برخي همچنين نذري را درباره ي كودكان خردسال انجام ميدهند و بر سر آنان تيغ ميزنند، تا از محل آن خون جاري گردد. در اين جا به توصيف صحنه هاي از دسته ي قمه زني در شهر كاظمين به نقل از كتاب تراژدي كربلا ميپردازيم:
روز عاشورا در بيشتر شهر ها و روستاهاي عراق، روز حزن و اندوه و سوگ است. ديدگان اشك بار و رنگ سياه پرچم ها و چهره هاي خاك آلود،درهمه جابه چشم مي خورد؛تنها كفن هاي قمه زنان به رنگ سفيد و بالكه هايي از خون ديده ميشود. مرداني كه شعار (فداييان حسين) را بر كفن ها نگاشته، قمه،شمشير و يا خنجري بر دستان گرفته و بر سر هاي تراشيده خود زخم هايي گاه بسيار عميق و شديد وارد ميآورند.دسته ي بيضوي شكل آنها با عبور از خيابان اصلي كاظمين به حرم وارد ميشود… عزاداران با رسيدن به حرم كاظمين، با حماسه بسيار فرياد(حيدر…حيدر) سر ميدهند و باهرضربه طبل و نواي شيپور ضربه اي بر فرق سر ميزنند گاه اين ضربه ها چنان شديد است كه فرق سر را شكافته و خون بسياري از آن جاري ميسازد. در برخي موارد نيز افراد از هوش رفته و بر زمين ميافتند و يا از شدت ضربه ها جان ميدهند… گروه سر شكافته و خون آلود قمه زنان،چنان منظره ي دهشتناكي پديد ميآورند كه وحشت و اندوه، سراسر وجود تماشاچيان را فرا ميگيرد… خون، بانخستين ضربه فوران ميزند امّا گاه برخي آن چنان به شور و هيجان ميآيند كه ضربه هاي محكمي بر سر فرود آورده و خون بيشتري از سر خود جاري ميسازند. برخي نيز با سطح قمه بر سر ضربه ميزنند تا خطر كم تري برايشان داشته باشد.قمه زنان بلافاصله بعد از پايان مراسم به حمام هاي عمومي رفته و پس از مداواي زخم هايشان به شيوه ي سنتي، خود را شسته و بهبود مييابند. آماده سازي قمه ها و كفن ها و گروه هاي موزيك و ديگر لوازم مورد نياز بر عهده ي هيئت هاي عزاداري است. جمع آوري كمك هاي مردمي و دادن مبلغي به شاعر ، نوحه خوان،سخنران و ديگر مخارج نيز برعهده ي هيئت هاست.»(۱)
قمه زني نيز مثل شبيه خواني از دير باز مورد اختلاف نظر علماء و پيروان و مقلدين آنان بوده و به استفتاء و افتاء مبني بر جواز يا عدم جواز آن ميپرداخته اند.
منبع: كتاب دست پنهان