چهارشنبه سوری، سیزده بدر و ترقه بازی از دیدگاه شرع
ریشه تاریخی سیزده بدر
مراسم خرافی سیزده بدر را من بررسی كه كردم سرچشمه‌اش از نظر تاریخی برمی‌گردد به اصحاب الرّس كه در قرآن به آن اشاره شده است.
در حالات اصحاب الرّس در تفاسیر اشاره شده و دریكی از شروح نهج البلاغه هم داستان مفصل آن را دیدم.
دوازده شهر یا آبادی بود و هر آبادی به نام یكی از سال‌های ماه خورشیدی بود. یكی اسمش فروردین بود، یكی اردیبهشت، یكی خرداد به ترتیب، مذهبشان هم بت پرستی بود. درختان صنوبر را پرستش می‌كردند. صنوبر منبع درآمد خوبی برای آن‌ها بود. روز اول كه می‌شد همه از تمام دوازده شهر یا روستا جمع می‌شدند توی شهر فروردین و مراسم جشنی داشتند. فردا می‌رفتند توی شهر اردیبهشت و مراسمی داشتند.
روز سوم می‌رفتند توی شهر یا آبادی كه خرداد نام داشت تا به آبادی اسفند كه می رسید دوازده شهر تمام می‌شد روز سیزده دسته جمعی از آبادی‌ها می‌رفتند به بیابان‌ها و مراسم سیزده و جشن و پایكوبی و آلودگی به انواع مفاسد را در آنجا برگزار می‌كردند.
بنابراین سیزده بدر یك سنتی بوده كه از بت پرستان باقی مانده، همانطوری كه سنت مراسم چهارشنبه سوری هم كه احترامی برای آتش قایل می‌شدند سنتی از آتش پرستان است. ما جنبه‌های مثبت سال جدید را حفظ كنیم. (حضرت آیة الله مكارم شیرازی)
سؤال:
خرید و فروش ترقه و انجام چهارشنبه سوری و سیزده بدر به اعتقاد نحسی ۱۳ و احیای مظاهر ملی گرایی مانند تخت جمشید چگونه است؟ متأسفانه این اعمال مورد تشویق قرار گرفته است؟
امام خامنه‌ای:
چهارشنبه سوری و سیزده بدر مبنای عقلایی ندارد (مجموعه‌ی استفتائات)
حضرت آیة الله فاضل لنكرانی:
در فرض مزبور كه دارای خطرات جانی و مالی است و موجب اذیت و آزار دیگران است و مخالف مقررات و قانون و نظم جامعه است جایز نیست.
حضرت آیة الله بهجت:
این كارها مشروعیت ندارد.
حضرت آیة الله تبریزی:
هیچ یك از این امور رجحان شرعی ندارد و تشویق مردم به این مورد تشویق به دنیا و غافل كردن از آخرت است، و این كه تصور می‌كنند این امور را به حفظ وطن و عزّت وا می‌دارد تصوری باطل است، آنچه مردم را به عزّت می‌رساند و به حفظ وطن وا می‌دارد ایمان است و بس. حضرت آیة الله صافی گلپایگانی: اشكال دارد. حضرت آیة الله سیستانی: اموری كه به جامعه ضرر می‌زند و موجب ایذاء مردم است و مانند استعمال ترقه خرید و فروش آن جایز نیست.
حضرت آیة الله مكارم شیرازی:
این كارها شایسته‌ی مسلمان نیست.
منبع: مسائل جدید/محسن محمودی/ج۱/ورامین/انتشارات علمی فرهنگی صاحب الزمان(عج)/چاپ پنجم/بهار۱۳۸۰/صص ۱۵۵ و ۱۵۶.
