شیرابهی درخت انجیر طعم تلخ، تند و سوزاننده و اثر مسهل دارد و چون دارای اثر هضم كنندهی فیبرین است، از این جهت میتوان عمل آن را شبیه لوزالمعده دانست. ضمناً چون دیاستازهای مختلف دیگری هم دارد، در گذشته از ان برای ترد و نرم كردن گوشت استفاده میكردند. در استعمال خارجی، اگر شیرابهی درخت انجیل بر روی زگیل و میخچه گذاشته شود، به تدریج آنها را از بین میبرد (چون حاوی پروتئاز قوی است).
در زمانهای قدیم، از انجیر برای درمان بیماری جزام و بیماریهای جلدی مختلف، در حالتهای مزمن استفاده میشده است. در ضمن، مخلوط آن با زدهی تخم مرغ یا روغن، بر روی زخمها به صورت مالش مؤثر میباشد. در كتابهای قدیم، مصرف جوشاندهی -ساقههای درخت انجیر- برای جلوگیری از آب آوردن انساج (هیدروپیزی) و جواشنده ی پوست تازهی درخت برای رفع اسهالها و خونریزیها توصیه شده است.
برگ پختهی درخت انجیر اثر نرم كننده دارد. در گذشته از ساییدهی انجیر به صورت مالش، جهت درمان بواسیر استفاده میشده است. به علاوه، جوشاندهی برگ انجیر را روی تومورها، جهت از بین بردن التهاب و احتمالاً درمان آن مؤثر میدانستند.
انجیر، علاوه بر آن كه به علت مطبوع و مغذّی بودن به هر دو حالت خشك و تازه مصرف میگردد، میوهای ملیّن و نرم كننده است. انجیر خشك مخلوط با خرما، عنّاب و كشمش، میوهای مفید برای رفع نارحتیهای سینه به شمار میرود.
جوشاندهانجیر خشك به صورت تیزان، برای رفع التهاب مجاری تنفسی و كلّیهی بیماریهای التهابی نظیر ذات الرّیه، ذات الجنب، نزلههای ششی و مثانه، ورم كلیه، سرخك، مخملك، آبله و غیره، میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. جوشانده غلیظ انجیر خشك، اثر مفیدی در درمان سرماخوردگیهای مداوم دارد. مصرف گردِ انجیر بو داده -به صورتی كه از قهوه استفاده شود- برای درمان سیاهسرفه، برونشیت، ذاتالریه، و رفع نزله توصیه شده است. در برخی كشورها، مخلوط گردِ انجیر خشك و بوداده، با قهوه به صورت جاری مصرف میشود.
انجیر خشك فعالیت اعمال معده و روده را زیاد میكند. از این جهت، می توان از آن، جهت رفع سوءِ هاضمه و برخی یبوستهای دیر علاج استفادهی درمانی كرد. در استعمال خارجی، غرغرهی جوشاندهی انجیر خشك، در شیر، برای رفع تحریكهای گلو و محفظهی دهان، در موارد آنژین، ورم لثه و ورم مخاط دهان اثرهای شفا بخش ظاهر میكند. ضماد خمیر انجیر برای رفع التهاب تومورها مؤثر است و در سوختگی و سودا (اگزما) درد را تسكین میدهد و ناراحتی را رفع میكند.
همچنین، در نتیجهی سوزاندن انجیر خاكستری، معادل ۲ تا ۴٪ وزن كلی آن برجای میماند كه مادهای به نام پسورالین نیز از آن استخراج میشود.۱
دكتر جزایری معتقد است: «انجیر [عمل] كبد را تقویت میكند. در رفع احتقان طحال مؤثر است و خوردن آن با گردو مقاومت را در برابر سموم بالا میبرد. بوی بد دهان را از بین میبرد و از تركیب سوختهی میوهی آن با روغن، رنگی به دست میآید كه موهای سفید را مشكی مینماید.»۲
همچنین خیساندن انجیرهای خشك (۱۰-۵ عدد) در آب تمیز یا روغن زیتون ومصرف آن به عنوان صبحانه به مدت ۲ ماه -بنا بر عقایدی- بهترین درمان یبوست و خشك مزاجی است.
از شیرهی انجیر میتوان به عنوان قندی طبیعی برای كودكان استفاده نمود، زیرا دارای تمام خواص قند های طبیعی است. وجود مقدار زیادی فسفر در انجیر، در پرورش هوش و حافظه نقش مؤثری دارد و از طرفی، چون انجیر سرشار از آهن و كلسیم است، برای سلامتی كودكان ضعیف و كمخون توصیه میشود.۳ افزون بر موارد یاد شده، درخت انجیر دارای پاپایین و لاتكس است كه برخی از انواع آن ترشح میكنند؛ و نیز دارای یك نوع آنزیم است كه خاصیت ضد كرم قوی دارد (آنزیم مذكور روی تریكوسفال و تری شن مؤثر بوده است).۴
خیلی عالی بود