شستن دست‌ها به خودی خودش بد نیست ولی مشكل از آنجا شروع می‌شود كه راهكار‌های قدیمی را فراموش می‌كنیم یا روز به روز راهكار‌های تازه‌ای می‌شنویم. این راهكارها بعضاً عجیب و غریب هستند اما چون همه طبق آن‌ها عمل می‌كنند، ماهم فرك می‌كنیم باید همین كار را انجام دهیم. در مورد شست و شوی دست هم دقیقاً اوضاع به همین منوال است. پنچ اشتباهی را كه ممكن است در مورد شستن دست‌هایتان انجام دهید در ادامه می‌خوانید.
دست‌های خود را با آب گرم و صابون بشویید
در حین شستشو، دست‌های خود را حداقل به مدّت ۲۰ ثانیه به هم بمالید.
در حین شست و شو توجه خاص به شست و شوی بین انگشتان و پشت دست‌ها و زیر ناخن‌ها داشته باشید.
با استفاده از دستمال كاغذی كه دست‌ها را خشك می‌كنید شیر آب را ببندید. (در واقع دستمال مانع تماس مجدد دست شما با شیر می‌شود)
در صورتی كه به آب و صابون دسترسی نداشته باشید می‌توانید از دستمال‌هایی كه آغشته به ژل‌های بهداشتی است، استفاده كنید.
همچنین بهتر است در حین مسافرت در ماشین یا كیف دستی خود آن‌ها را داشته باشید. علاوه بر این ها، معمولاً به دو دلیل استفاده از آب گرم موقع شست و شوی دست‌ها تأكید می‌شود. اولی كه منحصر به فصل زمستان است و آن احساس گرمای مطبوع است و دومی به یك باور نادرست بر می‌گردد: این كه آب گرم می تواند جرم‌های دست را از بین ببرد. هرچند این باور به خودی خود نادرست نیست اما وقتی آب گرم روی پوست حساس دست بریزد، حساب و كتاب های ما را یه هم خواهد ریخت! تحقیقات نشان داده‌اند نتیجه استفاده از آب گرم در شستن دست‌ها باعث بالا رفتن حساسیّت و آسیب دیدن پوست می‌شود. همچنین دست‌ها نسبت به تغییرات آب و هوایی واكنش‌های بیشتری نشان خواهند داد.
تحقیقات دیگر هم نشان داده است اگر افراد به جای استفده از آب گرم برای شستن دست‌هایشان سراغ آب سرد بروند لطف بزرگی به زمین كرده‌اند چون آب گرم باعث آسیب به لایه ازن می‌شود. اگر آب شدن یخ‌های زمین را به همین شیر آب گرم ربط بدهیم خیبی هم به بیراهه نرفته‌ایم! در ارتباط با شست و شوی دست‌ها، نكات دیگری وجود دارند كه عبارتند از:
از صابون آنتی باكتریال استفاده می‌كنید؟
نكنید! بله از این صابون‌های آنتی باكتریال استفاده نكنید. وزارت غذا و دارو اخیراً اعلام كرد اسفاده از این صابون‌ها می‌تواند پیامد‌های ناخوشایندی داشته باشد و به صورت كاملاً علمی ثابت كند كه محتویاتش نمی‌توانند بهتر از صابون‌های معمولی عمل كنند. تحقیقات تكرار شده هم نشان داده‌اند صابون معمولی و آب به اندازه‌ی صابون‌های آنتی باكتریال مثمر ثمر واقع می‌شوند. تحقیقات دیگر نتایجی داشته كه اصلاً جالب نیستند.
گفته می‌شود موادّی مثل تریكلوسان و سایر ضد باكتری‌های موجود در این صابون‌ها باعث ایجاد مشكلات تیروئیدی، حساسیّت، اضافه وزن و تضعیف كاركردهای عضلانی بدن می‌شوند. بنابراین اول از همه سراغ آب و صابون معمولی بروید و بعد هم مراقب مواد تشكیل دهنده صابون‌ها باشید چون حتی بعضی از اسانس‌ها ممكن است سمّی باشند! برای همین هم بهتر است تا جایی كه برایتان مقدور است از صابون‌های بدون بو استفاده كنید كه این خطر را هم ندارند. در نهایت به خاطر داشته باشید برندهای ناشناخته شاید ارزان‌تر باشند اما قطعاً امن‌تر نیستند. از برند هایی خریداری كنید كه به مشتری‌مداری معروف هستند و به سلامت مشتریانشان پایبند!
تند می‌شویید؟
اشتباه دیگری كه ممكن است در رابطه با شستن دست‌هایتان انجام دهید، زود آب كشیدن آن‌هاست. خیلی از پدر و مادر‌ها بالای سر بچّه‌ها می‌ایستند و آن‌ها را تشویق می‌كنند كه مدّت زمان بیشتری دست‌هایشان را به هم بسایند اما وقتی نوبت به خودشان می‌رسد این كار را خیلی سریع انجام می‌دهند و بهانه می‌آورند كه عجله داشتیم! سلامتی كه عجله بردار نیست! اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید، بهتر است خودتان را مقیّد كنید كه شستن دست‌هایتان حداقل بیست ثانیه طول بكشد. در این مدت به صابون اجازه می‌دهید كه عملیات پاكسازی خودش را كامل كند و میكروب‌ها را به خوبی از بین ببرد.
نمی‌گذارید صابون كف كند؟
كاركرد صابون به كف كردن آن وابسته است. قرار است كف كند و شما دست‌هایتان را به هم بسایید تا تمام میكروب‌ها و چربی‌ها كه روی سطح پوست شما نشسته‌اند، پاك شوند. اگر فكر كنید یك دور گرداندن صابون برای به وجود آوردن اصطكاك و پاك كردن دست‌هایتان كافی است، سخت در اشتباهید. یادتان باشد بعد از این كه صابون یا مایع دست‌شویی به خوبی كف كرد تمام سطح دست، از پشت آن گرفته تا بین انگشت‌ها و حتی زیر ناخن‌ها باید تمیز شوند. به خصوص این مورد آخر جای خوبی است برای جمع شدن و خوشگذرانی میكروب‌هاست!
ژل ضد عفونی را ترجیح می‌دهید؟
استفاده از ژل‌های ضدّعفونی خیلی هم خوب است؛ به شرطی كه جایگزین شست و شوی دست با آب و صابون نشود و فقط در شرایط ضروری مورد استفاده قرار بگیرد. اگر به آب دسترسی ندارید سراغ این ژل‌ها بروید اما در صورتی كه سینك دست‌شویی همین دور و بر است به ریسك استفاده از ژل نمی‌ارزد؛ چون این ضدعفونی كننده‌ها هر چقدر هم كه خوب باشند، فقط انواع خاصّی از میكروب‌ها را نابود می‌كنند نه همه آن‌ها را و شما این را حتماً به خاطر داشته باشید.
منبع: هفته نامه زن روز/مؤسسه كیهان/ش۲۴۱۰/ص۳۰.
