تفاوت وحی و الهام چیست؟
پرسش:
تفاوت وحی و الهام چیست؟
پاسخ:
در پاسخ به این سؤال، ابتدا باید یادآور شد: هر یك از واژه‌های وحی و الهام، به معانی مختلفی به كار می‌روند؛ مثلاً وحی در معنای عام كلمه برای همه‌ی موجودات، حتی غیر انسان نیز به كار می‌رود؛ در حالی كه الهام را فقط مورد انسان به كار می‌برند؛ لذا در این معنا، وحی اعم از الهام می‌باشد. اما اگر معنای خاص وحی (وحب به انبیا، وحی تشریعی) را در نظر داشته باشیم، چنان كه گفتیم، شامل معارفی می‌شود كه شخص به صورت آگاهانه دریافت می‌كند؛ اما الهام، اعم از ان است؛ یعنی، همه‌ی معارف آگاهانه و غیر آگاهانه‌ای كه از جانب خدا و ملائكه به انسان می‌رسد.
پس هنگامی كه از تفاوت این دو واژه می‌پرسیم، باید ابتدا نگاه كنیم كه از هر یك چه منظوری اراده شده است. مثلاً برای نمونه، به نظرات چند تن از بزرگان اشاره می‌كنیم:
صدرالمتألهین، وحی و الهام را از علوم و معارفی می‌داند كه به طور ناخواسته وارد قلب می‌شود؛ با این تفاوت كه وحی را از علوم و معارفی می‌داند كه دریافت كننده از سبب و علتی كه عطا كننده‌ی این معارف از جانب خداست، آگاه می‌باشد و او را مشاهده می‌كند؛ ولی در الهام، او را نمی‌بیند.۱
مرحوم فیض كاشانی مطلب را به این صورت بیان می‌كند:
«انسان علومی را كه بدیهی و ضروری نیستند، ممكن است به دو شیوه فرا بگیرد. یك شیوه، استدلال و آموختن است كه این قسم، مخصوص عالمان و حكیمان است و اصطلاحاً اعتبار و استبصار [و علم اكتسابی] نامیده می‌شود. قسم دیگر آن است كه خود این معارف بر دل هجوم می‌آورند؛ گویی از جایی كه خود شخص نمی‌داند، در دل او افكنده می‌شود. این هم دو گونه است: گاهی از سببی كه این علم را در دل افكنده است، اطلاع ندارد. این قسم الهام و دمیدن در سویدای دل نام دارد؛ به شرطی كه در دل افكنده شود و اگر در گوش طنین اندازد، سخن فرشته نامیده می‌شود و به اولیا و امامان اختصاص دارد. گاهی، از سبب ان هم آگاهی دارد كه وحی نامیده می‌شود و مخصوص پیامبران و فرستادگان الهی است… . پس تنها تفاوت الهام و سخن فرشتگان با علم اكتسابی، در طریق و كیفیت زوال حجاب و علت آن است؛ و نیز تفاوت وحی با الهام و سخن فرشتگان در امور مذكور در وضوح و روشنی بیشتر آن است و این كه در وحی، فرشته‌ای كه علم را افاده می‌كند، مشاهده می‌شود.۲
اما مولوی در تفاوت این ها بیشتر به شخص گیرنده‌ی پیام توجه كرده است و در تفاوت این ها می گوید:
غیر فهم و جان كه در گاو و خر است آدمی را فهم و جانی دیگر است
باز غیر عقل و جان آدمی هست جانی در ولیّ و در ولی۳
باعرض سلام وصلوات برمحمد وآل محمد
وامابعد،
بخواست خداوند مهربان و به دست جانشینان خداوند در عالم خلقت یعنی اهلبیت النبوه، سرزمین ما در لوای خیمه آخرین وکاملترین دین الهی یعنی دین مبین اسلام ناب محمدی بر پا گردیده است، این خیمه با ستون یا علم ولایت برپا ایستاده، و مومنین همچون میختهای متکی به ستون ولایت این خیمه را بر پا نگه داشته اند، اما خیمه دین در تهاجم دشمنان خداوند نیاز به مومنین بیشتری دارد، و وظیفه ما و شما است تا علم ایمان را نشر داده تا شیعیان مومن محکم تر و بیشتر گردند…..
منباب همین وظیفه بنده حقیر سایت khodashenasi.com را راه اندازی نموده ام وخلاصه مطالب آن این است….
طبق آیات و احادیث، ایمان دادنی است نه گرفتنی ، ودر هیچ دین و عرفانی بغیر از دین مبین اسلام ناب محمدی یا تشیع علوی آدمی نمیتواند به ایمان و یقین دست بیابد، و ایمان علمی داشته که خلاصه آن این است که ایمان توسط اهلبیت النبوه تقسیم و روزی میگردد، و نوری است که بر عقل و قلب میتابد تا علم و فهم خداپرستان واقعی را افزایش دهد، و این علم از طریق الهام آموزش وانتقال می یابد، هر چه معرفت ما نسبت به اهلبیت علیهم السلام بیشتر شود بیشتر این بزرگواران را شناخته وبیشتر دلبسته ایشان شده ، به حدی که این بزرگواران را از پدر و مادر خود مهربانتر دانسته، و با بجا آوردن این ادب واحترام و محبت ، نوازشهای بیشتری از ایشان دریافت نموده ، که از الهام شیرینی عبادت و تقوای شروع گردیده، وتا به دریافت نوم یا خواب صادق و سکینه و چشم قلب ومشاهد آدمی را پیش برده، در حد بالا به مقام ارتباط از طریق الهام خواهد رسانید، البته نه ارتباط ظاهری و با چشم سر…
سلام.ممنون بابت مطالب و وبسایت زیبایی که
دارید
سلام.وبسایتتون خیلی خوب و مفیده.به کارتون ادامه بدین