آثار نماز جماعت
نماز يكي از مهم‌ترين اعمالي است كه به آن در اسلام توصيه‌ي بسياري شده است.نماز تجلي ارتباط بين بنده و خداوند است. شكل واقعي نماز به صورت جماعت است؛ همان گونه كه در قرآن سفارش شده است : أقيموالصلاةَ۱، (نماز را به پا داريد). همانطور كه مشاهده مي شود در اين آيه صيغه فعل امر، به صورت جمع آمده كه بر جمعي از انسان‌ها دلالت مي‌كند. همچنين در نماز هم صيغه‌ي افعال به صورت متكلم مع الغير آمده است؛ مانند: نعبد(مي‌پرستيم)، نستعين(ياري مي‌جوييم)، اهدنا(هدايت كن ما را) و… . اين خود مي‌تواند دليلي بر جماعت بودن شكل اصيل نماز باشد. نماز جماعت آثار فراواني كه در اين نوشته، ما به برخي از آن‌ها كفايت مي كنيم:
آثار معنوي
منظور از آثار معنوي آثاري است كه به جنبه‌ي روحي انسان و جنبه‌ي معنوي زندگي او اثر مي‌گذارد. برخي از اين آثار عبارتند از:
۱. ثواب بسيار زياد
در حديثي از پيامبر وارد شده است كه: … هركس نماز مغرب و عشاء و نماز صبح را در مسجد و درجماعت بخواند گويا همه شب را بيدار مانده و شب زنده‌داري كرده است۲.
در روايات وارد شده است كه شبي جبرئيل به همراه هفتاد هزار فرشته نزد پيامبر خدا آمده و به ايشان مژده دو هديه از طرف خداوند داد كه تا آن زمان به هيچ امتي اهداء نشده بود. حضرت درباره آن دو هديه سؤال كردند و پس از آن جبرئيل گفت: نماز شب و نماز جماعت در پنج وقت. در ادامه پيامبر(ص) از جبرئيل مي‌پرسند: اي جبرئيل براي امت من در نماز جماعت چه اجر و پاداشي است؟ جبرئيل گفت:
اگر نماز گزاران دو نفر باشند خداوند براي هر يك در ازاي هر ركعت يكصد و پنجاه نماز مي نويسد.
واگر سه نفر باشند براي هر كدام در برابر يك ركعت ششصد نماز.
و اگر چهار تن شدند براي هر كدام در برابر يك ركعت يكهزار و دويست ركعت مي نويسد.
و اگر پنج تن شدند براي هر كدام در برابر يك ركعت دو هزار و چهارصد نماز مي‌نويسد.
و اگر به شش تن رسيدند براي هر كدام در برابر يك ركعت چهار هزار و هشتصد نماز مي‌نويسد.
و اگر هفت نفر شدند براي هركدام در برابر يك ركعت نه هزار و ششصد نماز مي‌نويسد.
و اگر هشت نفر شدند براي هركدام در برابر يك ركعت نوزده هزار و دويست نماز مي نويسد.
و اگر نه نفر شدند براي هر كدام در برابر يك ركعت سي هزار و چهار صد نماز مي نويسد.
و وقتي به ده نفر رسيدند براي هر نماز گزار ثواب هفتاد و دو هزار و هشتصد نماز مي نويسد و زماني كه از ده نفر بيشتر شوند اگر همه آسمان‌ها صفحات كاغذ و درختان قلم گردند و جن و انس همراه فرشتگان نويسنده باشند، ثواب يك ركعت آن جماعت را نمي توانند محاسبه كنند.۳
۲. استجابت دعا
دعا، سلاح مؤمن، ستون دين و نور آسمان‌ها و زمين است.۴ دعا، كليد رحمت و چراغ تاريكي است.۵ در روايات در روايات به دعا و نيايش بسيار اهميت داده شده است. خداوند نيز در قرآن كريم مي‌فرمايد: ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ،۶ (مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم). لذا استجابت دعا از اهميت بسياري بر خوردار است. پيامبر(ص) در اين رابطه مي فرمايند: زمانی که بنده ای نمازش را به جماعت بخواند، خداوند از او حیاء می کند، و هنگامی که از او طلب حاجت کرد، منصرف نشود، مگراین که حاجتش را برآورد.۷
۳. عبور آسان از پل صراط
پل صراط، پلي است كه از روي جهنم كشيده شده‌است و انسان‌ها بايد از روي آن بگذرند تا به بهشت برسند. در روايات وارد شده است كه:[پل صراط] از مو باريك‌تر و از شمشير بنده تر و از اتش گرم‌تر است، و مؤمنان خالص در نهايت آساني از آن مي گذرند مانند برق جهنده و … .۸ پيامبر(ص) در اين رابطه مي‌فرمايند: و من حافظ علی الجماعة حیثما کان مر علی الصراطکالبرق الخاطف اللامع فی اول زمرة مع السابقین.۹ کسی که محافظت و مداومت بر نماز جماعت کند، مانند برق سریع و درخشان همراه نخستین گروه بهشتیان از روی صراط می گذرد.
۴. جدايي از دغدغه‌ها و تفريح
پيامبر(ص) مي‌فرمايند: به يقين سياحت[وتفريح] امت من در مسجد است.۱۰ به راستي كه حضور در مسجد، براي مؤمن سياحت است؛ براي آن كه: مؤمن با ياد خدا آرام مي‌گيرد۱۱ و به گفته‌ي پيامبر(ص) :«ای علی! برای مؤمن در دنیا سه خوشحالی است: دیدار با برادران دینی، افطار از روزه، و شب زنده‌داری در آخر شب».۱۲ مؤمن هم در مسجد با برادران ديني خود ملاقات كرده و خوشحال مي‌شود.
پي‌نوشت‌هاـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
- بقره/۸۳.
- معاني الأخبار/ص۲۵۱.
- آثار و فوائد نماز از بحارالأنوار/ج۸۸/ص۱۴.
- منتخب ميزان الحكمة/ص۱۹۵/ح۲۰۹۰.
- همان/ح۲۰۹۴.
- غافر۶۰.
- بحار الانوار، ج ,۸۸ ص ۴.
- ر.ك: منازل الآخرة/شيخ عباس قمي/اصفهان/مركز فرهنگي شهيد مدرس/سال۱۳۸۰/ص ۱۰۴.
- ثواب الاعمال ، ص ۳۴۳.
- عوالي الالي/محمد بن علي احسائي(ابن ابي الجمهور)/ج۳/ص۲۹۲.
- رعد۲۸ و فتح۲۴.
- بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۵۲.
ادامه دارد….
