گاهي درد هاي معده رافقط با خوردن مسكن ها وبدون مراجعه به پزشك آرام مي كنيم درحالي كه پزشك ها دهها بيماري معده راميشناسند كه هريك شيوه درماني خاص دارند.
دكترمحمدتقي قاسمي قزلجه؛متخصص داخلي وداراي بورد تخصص ازدانشگاه شهيد بهشتي،بيماري معده راازالتهابات مخاط معده (گاستريت) تا ايجادزخم ها معده گسترده ذكر كرده و مي گويد: پس ازكشف ميكروب هليكوباكترپيلوري محققان متوجه شدند،اكثر التهابات مخاط معده براثر اين ميكروب بوده كه به ديوارمعده حمله مي كند و التهابات رابه وجودمي آورد.
وي همچنين كم خوني وفقر ب-۱۲رانيزنوعي التهاب ذكر كرده واظهارمي كند:دراين شكل ازالتهاب،سيستم ايمني بدن عليه سلول ديواره هاي معده شروع به ساختن آنتي بادي كرده ودرنهايت كم خوني وگاستريت(التهاب)راايجادمي كند.همجنين طبق برسي هابه عمل آمده،مصرف بيش ازاندازه ي داروهاي ضد التهابي ازقبيل آسپرين، ايبوپروفن، ديكلوفناك سديم و… نيزباعث ازبين رفتن سيستم دفاعي مخاط معده شده و التهابات را به وجود مي آورد.
گفته مي شودعلت التهابات مخاط معده درافرادمسن وپير بيشتربراثرخون رساني كم به معده است كه بابالا رفتن سن،عروق معدوي راتنگ مي كندكه دراين ميان اشعه ي درماني هاوراديوتراپي هانيز التهابات راچندبرابر افزايش مي دهند.
بلع مواد شوزنده از قبيل: اسيدهاي ضعيف، قلياها و مواد شوينده نيز خطر بروز التهابات مخاط معده را افزايش ميدهند.
همچنين اين متخصص داخلي نفخ همراه با درد، احساس سنگيني سر دل و مدفوع سياه رنگ از علايم التهابات مخاط معده ذكر ميكنند.
زخمهاي معده
تحقيقات نشان داده است كه ۱۹ ميكروب درمعده انسان زندگي ميكنند كه در بزاق دهان نيز وجود داشته و مي توانند از طريق بوسيدن منتقل شوند. گفته ميشود انواع هيلوباكترها در معده سگ، گربه، خوك، ميمون، موش، مرغ و ساير پرندگان كشف شده است. دكتر قاسمي قزلجه زخمهاي معدوي را فرمهاي پيشرفتهاي از التهابات ذكر كرده و ميافزايد: بيش از ۹۰ درصد زخمهاي اثني عشر و بيش از ۷۵ درصد از زخمهاي معده به خاطر وجود ميكروب هيلوباكتر پيلوري است. به گونهاي كه اين ميكروب حتي از ويروس سرماخوردگي نيز شايعتر و انتقال آن بسيار سهل و آسان صورت ميگيرد كه مهم ترين علت شيوع آن را ميتوان بهداشت پايين ذكر كرد.
اين پزشك متخصص در ادامه ياد آور ميشود؛ با همه گستردگي اين ميكروب، تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد عفونتهاي معده به زخم منتهي ميشوند و يا به سخن ديگر، همه كساني كه داراي ميكروب هيلوباكتر در معده خود هستند، زخم معده ندارند. زخمها ميتوانند بر اثر مصرف آسپرين، مفناميك اسيد، ديكلوفناك، پروفن و داروهاي ضد التهابي بروز كنند.
دكتر قاسمي با بيان اين مطلب علت برخي از اين زخمها را ناشي از افزايش ترشح اسيد از ديواره معده ذكر كرده و ميگويد: تبخالها (هرپسها) نيز ميتوانند از طريق مواد غذايي و يا حتي بوسيدن در معده توليد زخم كنند.
به گفته وي، مصرف كوكائين كراك و ساير مواد مخدر مي توانند نارسايي عروقي و به دنبال آن سوراخ شدگي مهده را به دنبال داشته باشد كه در اين دسته از بيماران بسيار تهديد كننده است.
اين پزشك داخلي نقش ژنتيك را در بروز و ظهور زخمهاي معده بسيار موثر دانسته و ميافزايد: بروز اين بيماري در افرادي كه خويشان درجه اول آنها، مبتلا هستند نسبت به ساير افراد تا ۳ برابر افزايش مييابد.
۴۰ درصد از افراد جامعه از بيماري ريفلاكس در رنج هستند كه در ۱۵ درصد مواقع اين بيماري به شكل شديد و آزار دهنده است، در اين بيماري اسيد معده به همراه غذا، از معده به مري بر ميگردد كه پس از خوردن غذا، احساس ناخوشايندي به فرد دست داده و از ترشيدگي معده در عذاب است.
دكتر قاسمي قزلجه ترش كردن، سوزش سر دل، تهوع، درد سينه و گلو، بعضي از اوقات گوش درد و حتي تشديد حملات آسمي را از علائم اين بيماري ذكر كرده و در ادامه چاقي را يكي از عوامل بروز ذكر كرده و ميافزايد: زنان باردار، افراد پر خود، و آنهايي كه از لباسهاي تنگ و كمربندهاي محكم استفاده ميكنند، مستعد اين بيماري هستند.
اين پزشك متخصص مصرف بيش از حد شكلات، قهوه و برخي از قرصهاي قلبي را نيز عامل ريفلاكس ذكر كرده و خاطر نشان ميكند: در برخي مواقع افراد با درد معده به اورژانس مراجعه ميكنند كه پس از انجام معاينات مشخص ميشود كه آنها دچار سكته قلب شدهاند و دردشان با مصرف قرصهاي زير زباني التيام مييابد.
ضعف، رنگ پريدگي، كم خوني، سياهي مدفوع، استفراغهاي خوني از علائم مهم خونريزي معده محسوب ميشوند. دكتر قاسمي قزلجه با اشاره به اين مطلب سوراخ شدن معده و ايجاد انسداد در روده و معده، همراه با تهوعهاي مكرر را از عوارض زخمهاي معده ميداند.
تحقيقات نشان داده است تست تنفسي اوره يكي از راههاي درماني زخم معده است كه بيمار با خوردن اوره و دميدن در دستگاه مخصوص، نوع بيماري خود را مسجل ميكند ولي به گفته اين پزشك متخصص دقيقترين راه تشخيص آندوسكوپي است كه پس از تشخصي درمانهاي سه دارويي و يا چهار دارويي، توسط پزشك آغاز ميشود.
دكتر قاسمي قزلجه پر خوري و صحبت كردن هنگام غذا خوردن و با عجله غذا خوردن را از دلايل نفخ معده ذكر كرده و يادآور ميشود: مصرف چاي پر رنگ و داغ و استراحت به محض خوردن غذا ميتواند در ايجاد بيماري ريفلاكس موثر باشد.
پينوشتهاـــــــــــــــ
منبع: هفته نامه زن روز/مؤسسهي كيهان/تهران/شنبه ۱۳۹۲/۸/۹/شماره۲۳۹۸/ص۲۸.