علما و دانمشمندان براي گريستن آثار و تأثيراتي ذكر كرده‌اند كه به برخي از آنها اشاره مي‌كنيم:
۱. تصفيه باطن
كساني كه در مسير عبوديت حق از اشك و آه بهره مي‌برند، به نتايج معنوي فراواني دسترسي پيدا مي‌كنند؛ زيرا اشكي كه براي خدا يا در اندوه اولياي الهي از چشمه‌سار ديدگان جاري مي‌شود، از آن جهت كه حالتي رو حاني و الهي در آن حاكم است، از نورانيت و معنويت فوق العاده‌اي برخوردار مي‌باشد. لذا حضرت اميرالمؤمنين(ع) در دعاي كميل به خداوند متعال عرض مي‌كند: «اي پروردگار و آقا و مولاي من، براي كدامين از امور خود شكوه به سوي تو آورم و براي كدامين آنها گريه و زاري نمايم».۱
و در جايي ديگر عرض مي‌كند: «و البته من از دوري تو همانند گريه عزيز گم كرده گريه مي‌كنم».۲
و در فراز آخر دعا مي‌گويد: «رحم كن به كسي كه سرمايه‌اش، اميدواري و اسلحه‌اش گريه و زاري است».۳
۲. اشك، سلاح خود سازي
اشك و گريه سلاحي است قوي و برنده كه مي‌تواند در راه خودسازي كمك شاياني به ما داشته باشد. لذا حضرت علي(ع) در دعاي كميل مي‌فرمايد: «ارحم من رأس ماله الرجاء و سلاحه البكاء». در جنگ با دشمن دروني، يعني جبهه جهاد اكبر، اسلحه انسان اه است نه آهن، گريه است نه شمشير. كساني هستند كه در مجلس عزاداري حسين بن علي(عليهما السلام) نشسته‌اند، اما آن هنر و درك را ندارند تا اشك بريزند، و بر فرض هم كه درك داشته باشند نرمش دل در آنان نيست، چه اينكه تحصيل نرمش دل، كار هر كسي نيست كه نصيب او گردد.
از ديدگاه علماي اخلاق، ريشه‌ي بسياري از جنايت ها قساوت قلب است. انسان وقتي به قساوت قلب و سخت دلي مبتلا شد، بسياري از مواهب فطري را از دست مي‌دهد، به طوري كه نه از آلام ديگران متأثر مي‌شود، و نه دلش در مهر كسي مي‌تپد، و نه رغبتي به راز و نياز با خدا دارد، و نه تمايل محبت به مردم در خود احساس مي‌كند. بديهي است كه بهترين وسيله پيشگيري يا مداوا در اين زمينه، اشك و گريه است.
۳. اشك راهي براي رسيدن به عشق
عشق در لغت به معناي “دلدادگي” و “خاطر خواهي” است. محدث قمي مي‌گويد: «عشق عبارت است از زياده‌روي در محبت».۴
به طور قطع در بين ابزار و وسايلي كه براي وصول به عشق حقيقي -كه همان عشق به محبوب عالم يعني خداوند است- نياز مي‌باشد. پس از شناخت و معرفت، اشك و گريه است. بنابراين اگر انسان، مشتاق رسيدن به حقيقت باشد، ولي از اشك و گريه مدد نگيرد هرگز تحول معنوي وسيع و مؤثر در او پديد نمي‌آيد.
زبان، مترجمان است و ترجمان عشق، چشم است. آنجا كه اشكي از روي احساس و درد مي‌ريزد، عشق حضور دارد؛ ولي آنجا كه زبان با گردش منظم خود جمله‌هاي منطقي مي‌سازد، عقل حاضر است. بنابراين همان طور كه استدلالات منطقي و كوبنده مي‌تواند همبستگي گوينده را با اهداف رهبران آن مكتب آشنا سازد، قطره اشك نيز مي‌تواند اعلان جنگ عاطفي بر ضد دشمنان مكتب محسوب گردد.
شكسپير، دانشمند، نويسنده و شاعر انگليسي مي‌گويد: «انديشه‌ها، رؤياها، آه‌ها، آرزوها و اشك‌ها از ملازمات جدايي ناپذير عشق هستند». و در جمله‌س ديگري مي‌گويد: «عشقي كه با اشك‌هاي چشم شست و شو داده شود، هميشه پاكيزه و تميز و زيبا خواهد ماند».۵
ويكتور هوگو، نويسنده‌ي معروف غربي مي‌گويد: «خوشبخت كسي است كه خدا به او دلي بخشيده كه شايسته عشق و سوز و گداز است.۶
۴. تأثير گريستن در سلامتي انسان
به عقيده دانشمندان علوم تجربي و محققان علوم پزشكي، براي اشك خواص طبي مختلفي است كه به برخي از آنها اشاره مي‌كنيم:
- همراه اشك آنزيمي خارج مي‌شودكه چشم و اطراف آن را ضد عفوني مي‌كند.
- مطابق آزمايشات به عمل آمده، آنان كه بيشتر گريه مي‌كنند كمتر به زخم‌هاي معده و اثني عشر دچار مي‌شوند.
- دانمشندان معتقدند كه گريستن، در كاهش آلام دروني، و فشار‌هاي روحي و رواني تأثير بسيار عجيبي دارد.
- با اشك و گريه مي‌توان برخي از بيماري‌ها را تشخيص داد، چون اشك چشم مايه صاف شده از خون بدن است و لذا به كمك آن مي‌توان گونه‌هاي مختلفي از سرطان را شناسايي كرد.
