درباره ي سيب زميني بيشتر بدانيم
سيب زميني
نام علمي: tuberosum Solanum
تاريخچه و شرح گياه
سيب زميني گياه بومي آمريكاي جنوبي است و هنوز هم به صورت وحشي در شيلي و آرژانتين مي‌رويد.
در قرن شانزدهم به وسيله‌ي اسپانيولي‌ها به اروپا برده شد و اكنون در اروپا و آمريكا از نظر مصرف، اولين سبزي است.
سيب زميني در تمام طول يال وچود دارد.
سيب زميني به دليل داشتن مقداري ويتامين C ضد بيماري اسكوربيت و كشور‌هايي كه از اين گياه استفاده مي‌كردند هيچ‌گاه مردمشان به اين بيماري دچار نمي‌شدند.
ساقه‌ي هوايي سيب زميني داراي بريدگي هايي مركب از ۷ تا ۱۲ برگچه‌ي اصلي است و در فواصل اين برگچه نيز برگچه‌هايي كوچكتر وجود دارد.
انوع مختلف سيب زميني بر حسب رنگ گل و پوست غده‌هاي زير زميني آن تقسيم بندي مي‌شود. در روي پوست سيب زميني سوراخ‌هاي كوچكي وجود دارد كه داراي جوانه است و اين جوانه‌هاست كه منشأ گياه تازه است.
تركيبات شيميايي: سيب زميني داراي اسيد‌هاي آلي مانند اسيد سولانئيك، اسيد پنتوتانيك و اسيد فوليك مي‌باشد.
در ۱۰۰ گرم سيب زميني خام: آب ۷۵ گرم، انرژي ۷۸ كيلوكالري، پروتئين ۰/۲۶ گرم، چربي۰/۱ گرم، مواد نشاسته‌اي ۱۸ گرم، سلولز ۱/۵ ميلي گرم، كلسيم۶ ميلي گرم،فسفر ۵۰ ميلي گرم، پتاسيم ۴۰۷ ميلي گرم، آهن ۶/۰۷ ميلي گرم، سديم ۱۴ ميلي گرم، منيزيوم ۳۰ ميلي گرم، ويتامين آ ۱۰ واحد، ويتامين ب۱ ۰/۱ ميلي گرم، ويتامين ب۲ ۰/۳۵ ميلي گرم، ويتامين ب۳ ۱ ميلي گرم و ويتامين ث ۵/۲ ميلي گرم وجود دارد.
سيب زميني نارس و همچنين برگ، گل و ميوه‌ي سيب زميني داراي كمي آلكالوئيد سمي به نام سولانين است. بنا براين بايد از مصرف سيب زميني نارس و نيز برگ و گل و ميوه‌ي سيب زميني خود داري كرد.
خواص دارويي سيب زميني
۱) برگ و ميوه‌ي سيب زميني به علت داشتن سولانين مخدر و آرام بخش است ولي به علت سمي بودن نبايد مورد مصرف داخلي قرار گيردو بايد فقط به عنوان ضماد و استعمال خارجي استفاده شود.
۲) سيب زميني به علت داشتن ويتامين C زياد براي مقابله با بيماري اسكوربيت به كار مي‌رود.
۳) براي تسكين سوختگي‌ها، سيب زميني خام را رنده كرده و به عنوان ضماد روي قسمت سوختگي بگذاريد و هر چند دقيقه آن‌را عوض كنيد و ضماد تازه روي آن قرار دهيد.
۴) سيب زميني داراي آنزيم مهار كننده مي‌باشد بنا براين ضد سرطان و ضد ويروي است. مخصوصاً سيب زميني در اين مورد از شير يا سويا قوي‌تر است.
۵) پوست سيب زميني مانند پوست ميوه‌ها و سبزيجات داراي ماده‌ی آنتي اكسيدان است. بنا براين از پير شدن سلول‌ها و نيز از به وجود آمدن سلول‌هاي سرطاني جلوگيري مي‌كند.
۶) سيب زميني بهترين دارو براي آن‌هايي است كه بدنشان اسيدي است و اينگونه اشخاص بايد سيب زميني را با پوست و با بخار پخته و بخورند
۷) سيب زميني داروي خوبي براي از بين بردن تورم است. براي اين منظور سيب زميني‌را خلالي كرده و و در سوپ بريزيد و بگذاريد تقريباض نيم پز شده و سپس آن‌را بخوريد.
۸ سيب زميني به علت دارا بودن پتاسيم زياد، تميز كننده‌ي كبد مي‌باشد.
۹) سيب زميني بدن را جوان مي‌كند.
۱۰) سيب زميني داروي بيماري‌هاي قلب نيز مي‌باشد.
۱۱) براي درمان اسهال سوپ سيب زميني را با شير بپزيد و آن‌را ميل كنيد.
طريقه‌ي مصرف
براي استفاده از سيب زميني اگر آن‌را تكه تكه مي‌كنيد بايد فوراً از آن استفاده كنيد زيرا خيلي زود اكسيده مي‌شود و خواص خود را از دست مي‌دهد.
سيب زميني را هميشه بايد با بخار يا در فر بپزيد و يا خام آن‌را ميل كنيد زيرا خواض آن دست نخورده باقي مي‌ماند.
سيب زميني سرخ شده غير از اينكه خاصيتي ندارد بلكه براي بدن هم مضر است زيرا سرخ كردن سيب زميني با روغن آن‌را ثقل الهضم مي‌سازد و باعث بيماري‌هاي مختلف مي‌شود.
نكات مهم: افراد مبتلا به مرض قند سيب زميني را زير نظر پزشك يا مشاور تغذيه مصرف كنند.
۱- سيب زميني براي اشخاصي كه مبتلا به بيماري قند هستند مضر است زيرا به علت داشتن نشاسته قند خون را بالا مي‌برد و اينگونه اشخاص اگر بخواهند از فوائد سيب زميني استفاده كنند بايد آن‌را تحت نظر پزشك يا متخصص تغذيه مصرف كنند و يا از مصرف آن خوددراي كنند
۲- استفاده از قسمت‌هاي گياهي سيب زميني يا زياده‌روي در مصرف جوانه و يا آب سيب زميني مسموميتي جدي (با علائم تهوع، استفراغ معمولي يا خوني، افت شديد فشار خون، افزايش ضربان قلب در موارد شديد، مشكلات تنفسي يا كليوي، بي‌نظمي ضربان قلب و حتي مرگ) مي‌دهد.
منبع: كتاب راهنماي جامع گياهان دارويي/جلد دوم/صص۲۵ تا ۲۸/ابتكار دانش/چاپ سوم ۱۳۹۰.
