پرسش: چرا قبله مسلمانان از بيت المقدس به كعبه تغيير كرد؟
پاسخ: انسان، با هر سليقه و فكرى كه باشد به سويى رو ميكند «و لكلّ وجهة هو مولّيها» «۱»
مسلمانان در آغاز به سوى بيت المقدس نماز ميخواندند؛ ولى در اين عمل دو راه بهانه براى يهوديان بر عليه مسلمانان باز بود:
الف) يهوديان در كتاب خود خوانده بودند كه پيامبراسلام به دو قبله نماز ميخواند و ميگفتند: چون اين شرط در حضرت محمد صلى الله عليه و آله نيست، پس او پيامبر موعود تورات نيست.
ب) چون عبادت مسلمانان به طرف بيت المقدس است، پس آنان دنباله رو يهود هستند؛ ولى همين كه فرمان تغيير قبله از بيت المقدس به سوى كعبه آمد، هر دو بهانه از دست يهود گرفته شد.
قرآن دليل تغيير قبله را اينگونه بيان ميكند «لئلايكون للنّاس عليكم حجّة» «۲» تا براى مردم (يهوديان) عليه شما حجت واستدلال نباشد. «و لأتم نعمتى عليكم» «۳» و تا در آينده نعمت خودم را بر شما تمام كنم.
در هنگام تغيير قبله، در سال دوم هجرى، خداوند وعده داد كه نعمتم را بر شما تمام خواهم كرد. «لأتم نعمتى عليكم» و در فتح مكّه در سال هشتم هجرى نيز همين تعبير تكرار شد كه نعمتم را بر شما تمام خواهم كرد. «لأتم نعمتى» در سال دهم هجرى و در غديرخم كه حضرت على عليه السلام به امامت منصوب شد، آيه نازل شد كه اكنون نعمتم را تمام كردم. «أتممت عليكم نعمتى» «۴» يعنى وعده هاى سال دوم و هشتم را عملى كردم.
گويا عزت و استقلال مسلمانان گام به گام است؛ گام اول استقلال قبله و جهت گيرى، پس از آن، پيروزى و شكستن بتها و در مرحلهى آخر، تعيين جانشين و پيشواى دينى.
به علاوه تغيير قبله، آزمايشى براى مردم بود تا معلوم شود كه مردم تسليم فرمان خدا هستند يا تسليم راهى كه به آن عادت كرده اند.
پاورقيــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(۱). بقره، ۱۴۸
(۲). بقره،۱۵۰
(۳). بقره، ۱۵۰
(۴). مائده، ۳