پرسش: آيا خداوند به حمد و ستايش ما نياز دارد؟
پاسخ: خير چنين نيست؛ چنانكه اگر گفتيم: مردم بايد خانه هاى خود را رو به خورشيد بسازند، به اين معنا نيست كه خورشيد به ما و خانه ما نياز دارد.
نه تنها خدا كه بسيارى از مخلوقات خداوند نيز به انسان نيازى ندارند و اين انسان است كه از همه محتاج تر؛ ولى از همه متكبرتر است.
مثلًا اكسيژن، دريا، ماهى هاى دريا، جنگلها، باد و باران، پرندگان، چرندگان و زنبور عسل محتاج ما نيستند؛ ولى انسان به همه اينها نياز دارد.
بنابراين؛ اگر ما مىگوييم حمد و ستايش الهى لازم است به خاطر آن است كه وجود ما و رشد ما و ادامه ى زندگى و حلّ مشكلات و كمبودهاى ما تنها به دست اوست. او كه رحمت را بر خود واجب كرده است. «كتب على نفسه الرّحمة» «۱» آيا ما ستايش را بر خود واجب نكنيم.
__________________________________________________
(۱). انعام، ۵۴